اگر پزشکیان در برابر تندروها تسلیم شود، باقی‌مانده اعتبارش را نیز از کف خواهد داد
در حال حاضر، اجرای قانون عفاف و حجاب به تأخیر افتاده و خبری از ابلاغ آن نیست. این جدیدترین اطلاعات درباره این قانون جنجالی مطرح شده است. بر اساس گزارش‌های انتشار یافته، با پیگیری‌های رئیس جمهور، این قانون در نهایت به دستور کار شورایعالی امنیت ملی منتقل شده است و رئیس مجلس نیز قصد صدور ابلاغیه‌ای در این خصوص ندارد. اما سؤال کلیدی این است که آیا این قانون واقعاً جزء اولویت‌های کشور به شمار می‌آید؟ مسائل و چالش‌های اصلی حال حاضر کشور چیست؟
صادق زیباکلام، فعال سیاسی جریان اصلاحات بر این باور است که موضوعات اقتصادی در اولویت‌های کنونی نظام قرار دارد؛ «اولویت‌های واقعی کشور این است که وضعیت اقتصادی به نحو مطلوبی بهبود یابد، امید جوانان به آینده افزایش یابد و از تنش‌های روحی و روانی که در جامعه حاکم است کاسته شود.»
او به آقای پزشکیان هشدار داده و عنوان کرده؛ «اگر آقای پزشکیان به خواست تندروها تن دهد، اعتبار باقیماندهاش فوری نابود خواهد شد.»
در ادامه، مشروح گفتگو با صادق زیباکلام، فعال سیاسی اصلاح طلب را مطالعه خواهید کرد؛
*******
* آقای زیباکلام! این روزها، موضوعاتی چون مذاکره با آمریکا، رفع فیلترینگ و مشکلات اقتصادی به بحث‌های داغ تبدیل شده است. از دیدگاه شما، مهم‌ترین اولویت کشور در حال حاضر چیست؟
سوال شما می‌تواند به اولویت‌های نظام یا اولویت‌های کشور اشاره داشته باشد که هر یک از آن‌ها ویژگی‌های متفاوتی دارند. اصولاً اولویت نظام باید شامل سیاست‌ها و تصمیماتی باشد که به تقویت و ادامه حیات نظام کمک کند و موجب جلب رضایت مردم گردد تا احساسات منفی نسبت به نظام را کاهش دهد.
اولویت اصلی کشور، بهبود شرایط اقتصادی و افزایش امید جوانان است.
بنابراین، اولویت‌های اساسی کشور بهبود وضعیت اقتصادی، تقویت امید جوانان به آینده و ایجاد فاصله‌ای از حالت‌های بغض و نفرت در میان مردم است. همچنین ضروری است که تمایل به خروج از کشور در نسل جوان کاهش یابد، فقر محدودتر شود، شکاف‌های طبقاتی کاهش یابد و مواردی چون بهبود محیط زیست و کنترل آلودگی هوا و حفظ جنگل‌ها مورد توجه قرار گیرد. به این ترتیب، بخشی از آرمان‌های کشور با اهداف نظام همسو بوده و بخشی دیگر مستقل از آن به شمار می‌رود.
* توجه به مسائل حاشیه‌ای به جای مسائل اصلی تا چه اندازه می‌تواند به بحران‌ها و چالش‌های کشور دامن بزند؟
واقعاً متأسف‌کننده است که با وجود بحران‌های عمیق و متعددی که کشور با آن دست و پنجه نرم می‌کند، برخی تندروها پیگیر لایحه‌ای به نام عفاف و حجاب هستند و مصمم‌اند تا آن را به صحن مجلس ببرند. به نوعی این اقدام را به آقای پزشکیان واگذار کرده و به او می‌گویند که این مصوبه شورای نگهبان را تأیید کرده و باید به مرحله اجرا برسد.
اجرامی سیاسی پزشکیان از طریق قانون عفاف و حجاب
ما به خوبی می‌دانیم این قانون با چه حجم وسیعی از مخالفت‌های عمومی به ویژه از جانب جوانان، زنان و به‌ویژه قشر تحصیل‌کرده مواجه است. روشن است اگر دولت آقای پزشکیان این قانون را به مرحله اجرا درآورد، این اقدام به منزله خودکشی سیاسی او خواهد بود. آقای پزشکیان با حداقل محبوبیت و آرا به ریاست جمهوری رسید و تاکنون هیچ اقدام مؤثری برای افزایش اعتبار و سرمایه اجتماعی‌اش انجام نداده است.
البته من مشکلات آقای پزشکیان را درک می‌کنم و با شرایط مملکت آشنا هستم؛ بنابراین اگر محبوبیت ایشان کاهش نیابد، جای شکر دارد. اما تلاش برای اجرای قانون عفاف و حجاب، تمام بارقه‌های امید نسبت به دولت را نابود خواهد کرد. از این رو، تنها گزینه باقی‌مانده برای ایشان این است که به هر نحوی جلوی اجرای این قانون را بگیرد زیرا دیگر اعتباری برای نظام باقی نمانده است.
چنانچه آقای پزشکیان به خواسته‌های تندروها تن دهد، اعتبار باقیماندهاش نیز از بین خواهد رفت. امیدوارم ایشان بتواند در مقابل این گروه‌ها ایستادگی کند، کسانی که فقط با ۵ یا ۱۰ درصد آرا به مجلس راه یافته‌اند و نماینده اکثریت مردم نیستند. به عنوان نمونه، در بهترین حالت تنها ۱۰ تا ۱۵ درصد از جامعه از این قانون حمایت می‌کنند و برخلاف آن، ۸۰ درصد مردم با آن مخالف هستند.
قانون عفاف و حجاب انتقام‌جویی اقلیت از مردم است
دولت آقای پزشکیان تمایلی به اجرای این قانون ندارد، اما تندروها بر اجرای آن اصرار دارند. می‌توانند نظرسنجی ساده‌ای برگزار کنند و ببینند چند درصد از مردم از این قانون حمایت می‌کنند. اگر حتی ۲۰ درصد مردم به اجرای آن رأی مثبت دادند، تندروها و آقای پزشکیان هم باید آن را اجرا کنند. اما این سؤال پیش می‌اید که اگر ۸۰ درصد مردم مخالف این قانون بودند، آیا برای آنان و آینده کشور ارزش قائل شده و از اجرای آن صرف نظر خواهند کرد؟ به نظر من، این قانون به نوعی انتقامی از مردم و حرکتی علیه زن-زندگی و آزادی است که عملاً خواسته واقعی مردم در سطح هماهنگی وضعیت حجاب را نادیده می‌گیرد.
* آیا برگزاری یک رفراندوم مطرح است؟
خیر، پیشنهاد من این است که در چند شهرستان یک نظرسنجی ساده برگزار کنند تا به این سؤال که آیا مردم با اجرای قانون عفاف و حجاب موافق‌اند یا خیر، پاسخ داده شود. اگر ۲۰ درصد موافقت داشتند، آنگاه تندروها باید به اجرای آن بپردازند. اما اگر ۸۰ درصد مخالفت کردند، آیا تندروها حاضرند به خاطر احترام به مردم عقب‌نشینی کنند؟
امیدوارم آنچه که در سوریه رخ داد، موجب تأمل هرچه بیشتر مسئولان جمهوری اسلامی شود و به جای اصرار بر سیاست‌های اشتباه قبلی، با دیدی واقع‌بینانه و مدبرانه به مسائل نگاه کنند. خاندان اسد ۵۰ سال بر سوریه حکومت کردند، ولی در طول یک دهه گذشته، حکومت بشار اسد با فروپاشی روبرو شد و حتی یک فرد هم به نفع بشار اسد در میدان نرَفت.
