عواقب نامطلوب مصرف پاستیل بر سلامت بچه‌ها

تعداد زیادی از والدین بر این باورند که پاستیل یک خوراکی مغذی و سودمند برای کودکان محسوب می‌شود و به صورت روزمره آن را در اختیار فرزندان خود قرار می‌دهند. استدلال آنها این است که این خوراکی خوشمزه حاوی ژلاتین و پروتئین قابل توجهی است که می‌تواند به تقویت استخوان‌ها و رشد کودک کمک کند. به علاوه، آنها مشاهده می‌کنند که کودکان از این خوراکی لذت می‌برند و با اشتیاق آن را مصرف می‌کنند، در حالی که در مورد پروتئین‌های گوشت و مرغ، معمولاً reluctant هستند. بسیاری از والدین به همین دلیل پاستیل را به عنوان یک جایگزین برای وعده‌های غذایی کودک انتخاب کرده و نگران تأمین ویتامین‌ها و مواد مغذی بدن فرزند خود نیستند.

اما آنها غافل از این هستند که انواع مختلف پاستیل به دلیل دارا بودن قند بالا، کالری زیاد، رنگ‌ها و طعم‌دهنده‌های مصنوعی می‌توانند آسیب‌های جدی به سلامت کودکان وارد کنند. مسائلی نظیر تخریب دندان‌ها، افزایش وزن و چاقی، کاهش اشتها در برخی از کودکان، اختلالات گوارشی، مشکلات کبدی، و حتی شروع حساسیت‌ها و آلرژی‌ها تنها نمونه‌ای از عوارض استفاده از پاستیل‌ها بر روی کودکان می‌باشد.

آیا پاستیل می‌تواند جایگزین گوشت و مرغ شود؟

اما آیا می‌توان به صرف وجود ژلاتین و پروتئین در پاستیل، از خطرات آن چشم‌پوشی کرده و اجازه داد که این خوراکی خوشمزه به سبد غذایی کودکان افزوده شود؟

دکتر مریم مظاهریون، دارای مدرک دکترا در زمینه تغذیه و رژیم‌درمانی و عضو انجمن علمی تغذیه ایران می‌فرماید: مقدار ژلاتین و پروتئین موجود در پاستیل به قدری ناچیز است که امکان ایجاد تأثیر مثبت بر بدن را ندارد. اگر چنین بود، می‌توانست به طور جدی جایگزین گوشت باشد. اگر پاستیل به لحاظ پروتئین غنی بود، قطعاً ورزشکاران آن را به عنوان بخشی از رژیم غذایی خود در نظر می‌گرفتند. اما واقعیت چیز دیگری است.

به گفته کارشناسان، اگرچه ژلاتین به تنهایی می‌تواند در تقویت استخوان‌ها، تولید غضروف و تأمین ویتامین‌های ضروری بدن مؤثر باشد و برای سلامت پوست و مو و دیگر بافت‌ها مفید باشد، اما این دلیل موجهی نیست که انواع ژله‌ها و پاستیل‌ها را به تنها به خاطر خاصیت ژلاتینی‌اش، به عنوان یک جایگزین برای مواد غذایی اصلی کودکان معرفی کنیم. زیرا نوع پروتئین موجود در پاستیل‌ها و ژله‌ها به مراتب کمتر از پروتئین‌های موجود در گوشت، شیر و تخم‌مرغ است و همچنین ارزش غذایی آن به طرز قابل توجهی پایین‌تر است؛ بنابراین هرگز نمی‌توان پاستیل را به عنوان جایگزین وعده‌های غذایی کودک مدنظر قرار داد.

همچنین دکتر مظاهریون تأکید می‌کند: به وضوح می‌توان گفت که مضرات پاستیل بسیار بیشتر از فواید آن است. رنگ‌های مصنوعی، طعم‌دهنده‌های شیمیایی، قند و کالری بالای این خوراکی، دلایل اصلی سنگینی کفه معایب آن به ویژه در مورد کودکان است.

پس در نهایت، پاستیل خوب است یا بد؟

تعداد زیادی از پزشکان و متخصصان تغذیه تأکید دارند که کودکان، به ویژه آن دسته که کمتر از ۲ سال سن دارند، هرگز نباید به پاستیل دست بزنند. این موضوع به صورت روزانه هم صدق می‌کند؛ چرا که دستگاه گوارش این کودکان نسبت به مواد غذایی حساس است و از عهده هضم این خوراکی خوشمزه برنمی‌آید و عوارض گوارشی، حتی خطر ابتلا به سرطان برای آنها به دنبال خواهد داشت. این خوراکی ممکن است همچنین به خفگی آنها منجر شود و اشتهای کودک را کاهش داده و فرصت مصرف وعده‌های اصلی غذایی را از آنها بگیرد.

البته این خوراکی خوشمزه در میان برخی از متخصصان تغذیه، طرفداران خاص خود را دارد. گروهی از متخصصان بر این باورند که پاستیل خواص ضدالتهابی دارد و می‌تواند به تسکین دردهای مفصلی کمک کند. همچنین به دلیل وجود ژلاتین، می‌تواند از بروز پوکی استخوان جلوگیری کند. طرفداران این خوراکی همچنین معتقدند اگر پاستیل خریداری‌شده دارای پروانه ساخت و مجوزهای استاندارد وزارت بهداشت باشد، برای فرد خطرساز نخواهد بود. با این حال، تأکید می‌شود که هیچ‌گاه نباید پاستیل و تنقلات مشابه آن را با وعده‌های غذایی جایگزین کرد.

پاستیل؛ دشمن کبد کودک.

اما ژلاتین چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ ژلاتین یک ماده بدون بو، طعم، قند و چربی است که از پروتئین تشکیل شده و از کلاژن یا پوست و استخوان حیواناتی مانند گاو تولید می‌شود. بسیاری از افراد بر این گمان هستند که ژلاتین موجود در پاستیل می‌تواند نیاز بدن به کلسیم را تامین کند؛ اما حقیقت این است که ژلاتین موجود در پاستیل تنها پروتئین حیوانی است که ارزش غذایی آن بسیار پایین است و قادر به ساخت و تأمین کلسیم ضروری برای استخوان‌ها نیست.

علاوه بر این، ساختار ژلاتینی موجود در پاستیل می‌تواند به دندان‌ها و بافت‌های دهانی بچسبد و باعث پوسیدگی دندان‌ها شود. به گفته کارشناسان تغذیه، این خوراکی برای کبد کودک خطرناک است و مصرف بیش از اندازه آن ممکن است باعث بیش‌فعالی و تغییرات روانی در کودکان گردد. دلایل آن نیز رنگ‌های شیمیایی به کار رفته در تهیه پاستیل است. به جای پاستیل، می‌توان کودکان را به انواع میوه‌ها علاقه‌مند کرده و مثلاً میوه‌ها را در فریزر بگذارند و منجمد کنند تا به عنوان جایگزینی برای پاستیل به کودک ارائه شوند.