علل نخستین مرگ و میر در میان زنان ایرانی معرفی گردید
ملیحه کیانفر، رئیس اداره سلامت میانسالان و مادران وزارت بهداشت با اشاره به اهمیت اساسی سلامت زنان در بهبود سلامت جامعه، تصریح کرد: زنان نزدیک به نیمی از جمعیت کشور، معادل ۴۹.۵ درصد را شامل می‌شوند و بنابراین توجه به وضعیت سلامت آن‌ها، امری ضروری و غیرقابل انکار است.
علت‌های اصلی مرگ و میر در زنان ایرانی
وی افزود: اداره میانسالان وزارت بهداشت مسئولیت بررسی وضعیت زنان بین ۳۰ تا ۵۹ سال را بر عهده دارد که اکثریت جمعیت فعال این گروه سنی را به خود اختصاص می‌دهد؛ بر اساس مستندات موجود، زنان در گروه سنی ۳۰ تا ۵۹ سال بالاترین میزان مرگ و میر را در اثر بیماری‌های ایسکمیک قلبی، سرطان پستان، سکته مغزی، دیابت، حوادث ترافیکی، بیماری‌های ناشی از فشارخون بالا و سرطان روده بزرگ دارند.
دو عامل کلیدی برای بهبود کیفیت زندگی
وی بر اهمیت ارتقاء سواد سلامت در جامعه، به ویژه برای زنان، تأکید کرد و گفت: دو فاکتور اصلی در پیشگیری از بیماری‌ها و بهبود کیفیت زندگی زنان شامل تغذیه سالم و فعالیت بدنی منظم هستند.
۷۲ درصد زنان ایرانی با معضل چاقی و اضافه وزن مواجه‌اند
وی اظهار داشت: بر اساس آخرین بررسی انجام شده در سال ۱۴۰۰ در خصوص عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر، حدود ۳۱ درصد زنان ایرانی دچار چاقی هستند و تنها ۲۸ درصد آن‌ها دارای وزن متناسب هستند در حالی که بقیه اضافه وزن دارند، به طوری که مجموعاً ۷۲ درصد از زنان ایرانی تحت تأثیر چاقی و اضافه وزن قرار دارند.
ضرورت ایجاد امکانات ورزشی مناسب برای بانوان در سطح کشور
کیانفر بر ضرورت فراهم آوردن امکانات ورزشی در دسترس و استاندارد برای بانوان در تمامی مناطق اعم از شهر و روستا تأکید نمود. او اشاره کرد که به دلیل فرهنگ موجود در کشور، بسیاری از زنان از ورزش در فضاهای عمومی مانند پارک‌ها خودداری می‌کنند، لذا نیاز است تا نهادهای مربوطه امکانات و زیرساخت‌های مناسبی را در اختیار بانوان قرار دهند تا با آگاهی رسانی درست، بتوانند ورزش را در برنامه روزانه خود بگنجانند.
وی همچنین بر لزوم افزایش سواد سلامت زنان تأکید کرد و تصریح نمود که زنان باید هزینه‌های غیرضروری را کاهش دهند و به جای آن، به ورزش اهمیت دهند. تأکید مداوم وزارت بهداشت بر محوریت پیشگیری به جای درمان می‌باشد؛ چرا که این رویکرد نه تنها به افزایش عمر باکیفیت کمک می‌کند بلکه بار اقتصادی سیستم سلامت را نیز کاهش می‌دهد.
کیانفر با اشاره به این که مسأله چاقی و اضافه وزن مختص زنان در زندگی شهری نیست، گفت: این معضل تمام زنان در نقاط مختلف کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد، به طوری که در گروه سنی ۵۵ تا ۶۴ سال، ۲۰ درصد زنان چاق و در گروه سنی ۴۴ تا ۵۴ سال، ۲۱ درصد دچار چاقی هستند، به عبارتی از هر پنج زن در سنین ۴۴ تا ۵۴ سال، یک نفر چاق است.
لزوم وجود حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی در هفته
رئیس اداره سلامت میانسالان وزارت بهداشت بر اهمیت آگاهی بخشی در مورد عوامل خطر سلامتی تأکید کرد و گفت: ۵۷.۷ درصد زنان ایرانی فعالیت فیزیکی کمتری دارند، به طوری که میزان فعالیت بدنی هفتگی آن‌ها کمتر از ۱۵۰ دقیقه است. فعالیت بدنی به نحوی تعریف می‌شود که ضربان قلب را افزایش دهد، مانند پیاده‌روی سریع یا دویدن با سرعت متوسط.
وی افزود: همانطور که ورزش، عضلات سایر بدن را تقویت می‌کند، عضلات قلب نیز از این قاعده مستثنی نیستند. تقویت عضلات قلب به گردش بهتر خون در سراسر بدن و کنترل فشار خون یاری می‌دهد.
وی اظهار کرد: ۱۴.۷ درصد زنان ایرانی به دیابت مبتلا هستند و ۳۳ درصد آن‌ها سابقه فشارخون بالا دارند. همچنین ۵۱ درصد زنان در رده سنی ۵۵ تا ۶۴ سال به فشار خون بالا دچار بوده‌اند یا سابقه آن را ثبت کرده‌اند.
کیانفر خاطرنشان کرد: همه زنان به همراه سایر گروه‌های مختلف جامعه می‌توانند با مراجعه به مراکز جامع سلامت در سراسر کشور از وضعیت سلامت خود مطلع شوند. آزمایش‌ها، پایش‌ها و مشاوره‌های مختلف در زمینه‌های تغذیه، وضعیت عمومی سلامتی، مدیریت وزن، سلامت روان و پیشگیری از بیماری‌ها به صورت رایگان در این مراکز ارائه می‌شود و برای آگاهی از وضعیت سلامتی، کافی است افراد به این مراکز مراجعه کرده و پرونده الکترونیک سلامت خود را ایجاد نمایند. همکاران ما در نقش ماما و مراقب سلامت می‌توانند آن‌ها را به‌خوبی راهنمایی کنند.
رئیس اداره مادران وزارت بهداشت تصریح کرد: زنان نقشی اساسی دراجرای سیاست‌های کلان و برنامه‌های مؤسسات از جمله موضوع جوانی جمعیت دارند. به عنوان مثال، زنی که از لحاظ جسمی و روانی سالم باشد قادر است فرزندان سالمی را به دنیا آورد و تربیت کند.
اهمیت معاینه خود در مورد پستان‌ها به صورت ماهانه
وی در خصوص خدمات غربالگری در مراکز جامع سلامت گفت: برای زنان، اولین و حائز اهمیت‌ترین غربالگری، معاینه و خود ارزیابی پستان‌هاست؛ زنان می‌توانند پس از پایان دوره قاعدگی و یا در زمان یائسگی به‌طور ماهانه پستان‌های خود را بررسی کنند و در صورت مشاهده هرگونه تغییر در پوست پستان، وجود توده یا ترشح از پستان، به مراکز خدمات جامع سلامت یا پزشک مراجعه نمایند.
انجام ماموگرافی هر دو سال یکبار بعد از ۴۰ سالگی
وی ادامه داد: در زنانی که معاینات طبیعی دارند و سوابق خانوادگی خاصی از نظر دارا بودن بیماری‌های مربوطه ندارند، اولین ماموگرافی پس از ۴۰ سالگی باید انجام شود و پس از تأیید طبیعی بودن، این معاینه باید هر دو سال یکبار تکرار گردد.
کیانفر در خصوص غربالگری سرطان دهانه رحم بیان کرد: آزمایش پاپ اسمیر یک روش ساده و کم هزینه برای بررسی وضعیت سلامت دهانه رحم محسوب می‌شود. در نظام بهداشتی کشور، پس از اولین مراجعه بانوان متاهل، پرونده آن‌ها تشکیل و تاریخچه باروری آن‌ها بر اساس شرایط فردی و طبق راهنمایی‌های موجود بررسی می‌شود. در این صورت، پاپ اسمیر انجام می‌گیرد و در صورت طبیعی بودن نتیجه، این آزمایش بعد از سه سال باید تکرار شود.
وی اضافه کرد: روش دیگر، انجام آزمایش HPV است، که در حال حاضر در نظام بهداشتی کشور ارائه نمی‌شود، اما چنانچه خانمی این تست را انجام دهد و نتیجه طبیعی باشد، ده سال بعد باید دوباره آزمایش را تکرار نماید.
رئیس اداره میانسالان بیان کرد: برای غربالگری سرطان روده بزرگ در افرادی که سابقه خانوادگی دارند، از سن ۴۵ سال به بالا و در افراد بدون سابقه خانوادگی، از سن ۵۰ سال به بالا با انجام آزمایش خون مخفی در مدفوع باید انجام گیرد؛ در صورت مشاهده خون مخفی، آزمایش‌های تکمیلی و کولونوسکوپی ضرورت دارد.
کیانفر تأکید کرد: یائسگی معمولاً با علائم و عوارض هورمونی ویژه‌ای همراه است و زنان بایستی وضعیت جسمی خود را تحت نظر یک ماما یا پزشک کنترل نمایند تا از پیشرفت عوارض بعد از یائسگی از جمله پوکی استخوان و سرطان پستان جلوگیری کنند.
وی افزود: بسیاری از عوامل مؤثر بر سلامت، در حوزه مسئولیت وزارت بهداشت نمی‌گنجند، به همین دلیل می‌توان گفت که سلامت یک موضوع ملی و مشترک است و تمام نهادها در حفظ سلامت جامعه ایفای نقش دارند.
منبع: روزنامه هم میهن
