کارگروه به منظور تأمین حق‌آبه هیرمند به زودی ایجاد خواهد شد

احمد لاهیجان‌زاده در نشست خبری که امروز با حضور رییس سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، بیان کرد: در اوایل دهه ۵۰ توافقی با کشور افغانستان به امضا رسید که در آن ۱۵۰ میلیون متر مکعب حق‌آبه برای ایران در نظر گرفته شد و این توافق به‌طور خاص برای مصرف کشاورزی آن دوران اجرا می‌شد.

وی افزود: در این توافق موضوع سیلاب‌ها مورد توجه قرار نگرفته بود، در حالی که سیلاب‌ها منبع اصلی آب دریاچه هامون به شمار می‌رفتند. در هفته گذشته مکاتباتی با طالبان صورت گرفت و مقرر شد این موضوع هر چه سریع‌تر در دستور کار قرار گیرد.

سرپرست معاونت محیط زیست دریایی و تالابی سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: در ابتدا مسئولیت بحث دیپلماسی آب بر عهده وزارت خارجه است و بعد از آن وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست نیز دخالت خواهند کرد. تصمیم بر این است که به زودی کارگروهی برای این مسئله تشکیل شود و مذاکرات بعدی با طرف افغانستانی با رویکردی جدید دنبال شود.

لاهیجان‌زاده که پیش از این مدیرکل محیط زیست استان اصفهان بوده، در خصوص نیروگاه شهید منتظری اظهار داشت: این نیروگاه حدود ۱۰ میلیون لیتر مازوت می‌سوزاند که معادل با ۱۰ میلیون متر مکعب گاز است. با آغاز فصل آلودگی هوا از آبان ماه، با وجود توقف سوخت مازوت کیفیت هوای اصفهان حدود ۱۲۰ است در حالی که در سال گذشته سوخت مازوت باعث افزایش شدیدی در آلاینده‌ها شد و رقم ۲۶۰ را ثبت کرد. متوقف کردن استفاده از مازوت در این استان و دو استان دیگر یک تحول عمده به شمار می‌رود.

در ادامه، وی در خصوص طرح بین‌المللی تالاب‌ها گفت: کنوانسیون رامسر که در سال ۱۹۴۹ امضا شده، افتخاری برای ایران محسوب می‌شود. در سال ۱۴۰۰، ۲۲۶ منطقه تالابی کشور بر اساس تعاریف این کنوانسیون به تصویب هیات دولت رسید.

همچنین، سرپرست معاونت دریایی سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: طرح بین‌المللی حفاظت از تالاب‌ها در کنار طرح ملی به گونه‌ای فعال ادامه خواهد یافت و برای امسال ۲۷۰ میلیارد تومان پیش‌بینی شده است که با تلاش‌های سازمان حفاظت محیط زیست، انتظار داریم در سال آینده این رقم به‌طرز چشمگیری افزایش یابد.

لاهیجان‌زاده تصریح کرد: ما از ظرفیت‌های بین‌المللی برای حفاظت از تالاب‌ها بهره‌برداری کرده‌ایم. از سال ۲۰۰۵ تا سال گذشته به طرز مداوم از این ظرفیت استفاده شده است. برای مثال، ما بیشترین مبلغ ۱۰ میلیون دلار را برای دریاچه ارومیه و دو دریاچه دیگر دریافت کردیم و اتحادیه اروپا نیز یک کمک ۱۰ میلیون یورویی در نظر گرفته بود، اما یک سال بعد از این طرح، انصراف داد. با این حال، قرار است به‌زودی با امضای توافقی بین ایران و ژاپن از ظرفیت‌های بین‌المللی بهره‌مند شویم.

اقدامات اخیر سازمان محیط زیست برای جزیره آشوراده

در بخش دیگری از این نشست، حمید ظهرابی – معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست – درباره توقف فعالیت‌های عمرانی در جزیره آشوراده گفت: گردشگری در این جزیره بیش از دو دهه موضوع مناقشه بوده و سازمان محیط زیست به دنبال توسعه طبیعت‌گردی و بهره‌مندی اقتصادی از طبیعت است.

وی افزود: در برخی از مناطق آشوراده، گردشگری گسترده و متمرکز با هم تداخل داشتند و دستگاه‌ها نیز به‌طور جداگانه اقدام به اجرای طرح‌ها کرده بودند. در این راستا، درخواست توقف فعالیت‌های عمرانی و اجرایی را مطرح کردیم.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: ما از تمام ظرفیت‌های دولتی برای ارتقای مشارکت مردمی و بهره‌برداری موثر از امکانات محلی استفاده کرده‌ایم و همچنین جلساتی کارشناسی با استانداران برپا کرده و ساعت‌های زیادی با نمایندگان وزارت میراث فرهنگی، بنیاد مسکن و وزارت آموزش و پرورش مذاکره کرده‌ایم.

او گفت: توافقات خوبی حاصل شده و قرار بر این است که برخی از ساخت‌وسازها به درون روستاها منتقل و طرح هادی روستا مورد بازنگری قرار گیرد. همچنین توافق کردیم که اولین اردوگاه آموزشی محیط زیستی کشور در این منطقه تأسیس شود و با شیلات نیز توافق شد که تنها از ساختمان‌های موجود استفاده شود و یک موزه ایجاد گردد. علاوه بر این، ۲۰ واحد اقامتی طبیعت‌گردی در قالب تعاونی محلی به محله‌ها واگذار خواهد شد.

ظهرابی ادامه داد: در بعضی نقاط جزیره، آب در طی ۱۰۰ سال گذشته پیشروی داشته و قرار است این مناطق نقش حفاظتی پیدا کنند و هیچ ساخت و سازی در این محدوده‌ها انجام نشود.

وی تاکید کرد: ظرفیت اقامت در آشوراده قبلاً ۸۰ نفر مشخص شده بود، اما با وجود همه فشارها برای افزایش ظرفیت با آن موافقت نکردیم.

تلاش برای تخصیص ۱۰ درصد عوارض آزادراهی به مدیریت پسماند مناطق شمال کشور

در ادامه این نشست، امید حاجتی – معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط‌زیست – درباره بودجه این سازمان در سال آینده گفت: ما توانسته‌ایم احکام پیشنهادی قابل توجهی از نظر درآمدی و قانونی به لایحه بودجه ارائه کنیم که به مجلس ارسال شده است و در صورت تصویب در صحن علنی، حدود شش تا هفت حکم خاص محیط زیستی خواهیم داشت که تحولی مثبت در این زمینه به وجود خواهد آورد. برخی از این احکام منطقه‌ای و برخی دیگر موضوعی هستند.

وی به یک مثال اشاره کرد و گفت: قرار است ۱۰ درصد از عوارض آزادراه‌های منتهی به استان‌های شمالی کشور برای مدیریت پسماند این مناطق تخصیص یابد و همچنین ۱۰ درصد از عوارض آلایندگی برای بهبود شرایط محیط زیستی هزینه شود.

حاجتی افزود: یکی از نکات اساسی، ایجاد تعادل بین حفاظت از محیط زیست و نیازهای توسعه‌ای جامعه است. به طور مثال، اگر در یک منطقه امکان بهره‌برداری معدنی با رعایت ملاحظات محیط زیستی وجود داشته باشد، باید عوارضی برای بهبود وضعیت آن منطقه در نظر گرفته شود تا هم معدن بتواند فعالیت کند و هم لطمه‌ای به محیط زیست وارد نشود.

پیگیری اصلاح قانون به‌کارگیری سلاح

در ادامه این نشست، سرهنگ جمشید محبت‌خانی – فرمانده یگان حفاظت محیط زیست – اظهار داشت: در سال ۹۹ هشت محیط‌بان در زندان بودند که از این تعداد، شش نفر به مجازات قصاص محکوم شده بودند. اما در حال حاضر، با وجود افزایش اقدامات عملیاتی، فقط یک محیط‌بان در کرمان به این مجازات دچار است.

وی گفت: هفته گذشته جلسه‌ای با کمیسیون امنیت ملی مجلس برگزار کردیم و تصمیم گرفته شد که در قانون به‌کارگیری سلاح از سوی پلیس و مأموران نیروهای انتظامی، به جای عبارت «نیروهای انتظامی»، عبارت «نیروهای مسلح» ذکر گردد. امیدواریم این موضوع مورد تأیید مجلس قرار گیرد.